Ulica Górnicza w Tarnowskich Górach

---

Położenie

Ulica Górnicza w Tarnowskich Górach stanowi jedną z dwóch dróg, które odbiegają od tarnogórskiego Rynku, kierując się w stronę południową. Drugą z nich jest ulica Gliwicka. Ulica Górnicza, aż do momentu jej skrzyżowania z ulicą Legionów, jest częścią urbanistycznego zespołu, który obejmuje zabytkowe Śródmieście. To obszar, który został uhonorowany wpisem do Rejestru Zabytków w dniu 27 kwietnia 1966 roku, pod numerem rejestracyjnym A/610/66.

Do końca 2021 roku dalszy odcinek ulicy Górniczej pełnił rolę drogi powiatowej klasy L, oznaczonej numerem 3301S, w obrębie powiatu tarnogórskiego. Warto zauważyć, że do 31 grudnia 2019 roku, również 600-metrowy odcinek ulicy Małej, który jest kontynuacją ulicy Górniczej, po przekroczeniu obwodnicy miasta, także miał status drogi powiatowej. Jednakże, od 1 stycznia 2022 roku, ten odcinek został przejęty przez Miasto Tarnowskie Góry i obecnie funkcjonuje jako droga gminna.

Nazwa

Ulica Górnicza posiada bogatą historię, która sięga drugiej połowy XIX wieku. Do roku 1925 oraz w okresie II wojny światowej, od 1939 do 1945, znana była pod niemiecką nazwą Bergwerkstraße. Przed tym okresem mogą ją nazywano prawdopodobnie Lisczerstraße, co wskazywało na związek z Lyszczą – jednym z historycznych przedmieść Tarnowskich Gór.

W międzywojniu, od 1925 do 1939 roku, a także po wojnie, od 1945 roku, ulica nosiła polską nazwę Górnicza.

Budynki

Na ulicy Górniczej w Tarnowskich Górach znajduje się wiele obiektów o znaczeniu historycznym, które zostały wpisane do rejestru zabytków. Wśród nich możemy wyróżnić:

• Dworek Goethego (ul. Górnicza 7); jest to zabytkowy dom z XVIII wieku, oznaczony numerem rej. A/624/66, obecnie A/1360/24, w którym mieści się restauracja i galeria „Kałamarz” oraz oddział PTTK,
• ruiny chaty gwareckiej z 1821 roku (ul. Górnicza 23), która nosi numer rej. A/631/66.

Obiekty o wysokich walorach historyczno-architektonicznych znalazły się również w Gminnej Ewidencji Zabytków, a są to:

• gmach Oddziału oraz Inspektoratu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ul. Górnicza 4); wybudowany w latach 1912-1914, była to dawna siedziba tarnogórskiej gminy żydowskiej (dom kahalny),
• budynek Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Tarnowskich Górach (ul. Górnicza 36),
• budynek dawnego aresztu miejskiego sąsiadujący z ratuszem przekwalifikowanym na zabytek (ul. Górnicza 1),
• budynek dawnego szpitala miejskiego, zbudowanego w latach 1884-1885, znajdujący się na rogu ulicy Górniczej i ulicy Legionów,
• krzyż górniczy kamienny z 1878 roku, odnowiony w latach 2019–2020,
• dwie chałupy gwareckie z połowy XIX wieku (ul. Górnicza 39 i 42),
• szesnaście kamienic i budynków mieszkalnych, przeważnie z drugiej połowy XIX wieku.

Na rogu Górniczej oraz Rynku znajdują się kolejne obiekty o znaczeniu zabytkowym, w tym Ratusz oraz Dom Cochlera.

W latach 1961–1999, na niewielkiej hałdzie, zbiegu ul. Górniczej i ul. Piernikarczyka, ustawiony był pomnik upamiętniający uruchomienie w 1788 roku pierwszej maszyny parowej na kontynencie europejskim. Pomnik ten składał się z podmurówki, w której umieszczono metalowy maszt i koło zębate maszyny parowej.

Mieszkalnictwo

Na podstawie informacji pochodzących z Urzędu Stanu Cywilnego, do 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Górniczej w Tarnowskich Górach zarejestrowanych było 433 mieszkańców, którzy zameldowani byli na pobyt stały.

---

Oceń: Ulica Górnicza w Tarnowskich Górach

---