Ratusz w Tarnowskich Górach

---

Budowa

Do roku 1894 w tym miejscu funkcjonował sąd okręgowy, a wcześniej mieściła się górnośląska szkoła górnicza, która odegrała kluczową rolę w historii miasta oraz regionu jako ważna placówka edukacyjna. W tymże roku magistrat, pod przewodnictwem burmistrza Simona Kotitschke, nabył parcelę, na której stał sąd, za sumę 57 tys. marek. Stary budynek sądowy został zburzony, a w jego miejsce, od 1896 roku, architekt Carl Benjamin Szametike rozpoczął budowę ratusza, który stał się kolejnym w historii Tarnowskich Gór.

W projekcie nowej siedziby władz miejskich wziął udział berliński architekt Herman Guth (1851–1924), znany z realizacji wielu obiektów administracyjnych i sakralnych w różnych lokalizacjach, takich jak Jawor, Celle, Spandau, Plauen oraz Malmö. Niestety, prace budowlane były naznaczone tragicznym wydarzeniem: 19 listopada 1897 roku, wskutek zaniedbania ze strony pracowników, doszło do całkowitego spalenia hełmu wieży, która wznosiła się niemal 40 metrów nad płytą rynku. Mimo tego nieszczęścia, kilka miesięcy później, 11 sierpnia 1898 roku, nowo wybudowany ratusz został uroczyście oddany do użytku.

Przeznaczenie

Omawiany obiekt, składający się z trzech kondygnacji, charakteryzował się fasadą wykonaną z lśniącej cegły klinkierowej, która uległa zniszczeniu w trakcie czyszczenia przeprowadzonego w drugiej połowie XX wieku. Ratusz początkowo pełnił różnorodne funkcje: na parterze znajdowały się lokale sklepowe, piętro pierwsze zajmowały biura magistrackie, natomiast na drugim piętrze zlokalizowano mieszkanie burmistrza oraz salę, w której odbywały się posiedzenia rady miejskiej.

Architektura

Ratusz w Tarnowskich Górach wyróżnia się swoją wyjątkową elewacją, w której kontrastują trzy różne materiały budowlane. Są to czerwona klinkierówka, śląski granit, który został zastosowany do budowy cokołu, oraz piaskowiec, pochodzący z Warty Bolesławieckiej z Dolnego Śląska.

W tej imponującej strukturze zawarte są także herbowe i godłowe detale, które utworzył Matthias Carl Schilling, uznawany za nadwornego mistrza kamieniarskiego z Berlina, działający w latach 1851–1909. Wśród jego dzieł znalazły się herby rodzin Donnersmarcków oraz Hohenzollernów, a także godła Śląska, Prus, Rzeszy oraz Tarnowskich Gór.

Przed II wojną światową frontowa elewacja ratusza była ozdobiona figurą Jerzego von Hohenzollern-Ansbach. Ten posąg, stworzony przez Heinricha Kiesewaltera, wrocławskiego rzeźbiarza, został umieszczony w niszy ratusza w październiku 1899 roku jako prezent od władz powiatu tarnogórskiego.

W 1934 roku posąg został usunięty, a w okresie okupacji jego kopia została przywrócona. Jednak w 1957 roku figura została usunięta po raz drugi. Zaledwie rok później, z okazji święta Gwarków, na froncie gmachu Miejskiej Rady Narodowej stanęła nowa rzeźba przedstawiająca gwarka, co dostarczyło mieszkańcom Tarnowskich Gór nowych emocji oraz symboliki.

Wnętrze

„Sala posiedzeń rady miejskiej, która została gruntownie zmodernizowana w 1925 roku, zyskała interesujący wystrój, w tym boazerię oraz drewniane sklepienie, mające kształt zbliżony do koniczyny. Jej najważniejszym elementem jest duże, efektowne okno. To właśnie w tej sali w 1899 roku odbył się pierwszy zjazd reprezentantów Górnego Śląska w historii Tarnowskich Gór.

Wnętrze ratusza charakteryzowało się częstymi zmianami jego wyglądu. Na przykład, w czasie II wojny światowej na ścianach klatki schodowej można było zobaczyć historyczne sceny związane z miastem. Były one dziełem lokalnego artysty Józefa Machwitza, który uwiecznił momenty takie jak akt założycielski Jerzego Hohenzollerna aż po okupację miasta przez armię niemiecką w 1939 roku.

Do dzisiaj zachowała się również wspaniała kuta balustrada, ozdobiona motywami roślinnymi, która można oglądać w klatce schodowej.

W 1994 roku, kompleksowe prace remontowe objęły dach oraz rekonstrukcję wieży, natomiast w 2010 roku przeprowadzono odnowienie głównej fasady ratusza.

---

Oceń: Ratusz w Tarnowskich Górach

---