Ulica Stanisława Wyspiańskiego w Tarnowskich Górach

Ulice i place

Ulica Stanisława Wyspiańskiego w Tarnowskich Górach jest istotnym punktem komunikacyjnym w tym mieście, a zarazem jedną z jego głównych arterii. Przebiega przez malowniczą dzielnicęŚródmieście-Centrum, która pełni kluczową rolę w strukturze urbanistycznej Tarnowskich Gór.

Ulica ta klasyfikowana jest jako drogą powiatową klasy Z o numerze 3303S, co oznacza, że ma ważne znaczenie dla lokalnego ruchu i transportu w obrębie powiatu tarnogórskiego.

Przebieg

Ulica Stanisława Wyspiańskiego w Tarnowskich Górach rozpoczyna swój bieg na nowoczesnym skrzyżowaniu, które zostało zbudowane w 2012 roku i wyposażone w sygnalizację świetlną. To połączenie z ulicą Opolską znajduje się w bliskim sąsiedztwie budynków urzędów, w tym urzędu skarbowego oraz Centralnego Biura Konstrukcji Kotłów.

Kierując się na południe, ulica krzyżuje się z innymi istotnymi arteriami, takimi jak: ulice Józefa Cebuli, Józefa Rymera, Macieja, Jakuba Gruzełki oraz Beskidzka. W trakcie tego przebiegu, mija m.in. gmach szkoły, co czyni ją ważnym punktem na mapie tej dzielnicy.

Ulica kończy swój bieg na skrzyżowaniu w formie „T” z ulicą Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w bezpośrednim sąsiedztwie parku miejskiego, który stanowi oazę zieleni w tym urbanistycznym otoczeniu.

Nazwa

Ulica Wyspiańskiego, która w przeszłości była jedynie polną drogą, zyskała swoją pierwszą niemiecką nazwę Parkstraße. Zmiana nazwy na polską, czyli ulica Parkowa, miała miejsce 25 maja 1925 roku. Wkrótce po tej przemianie, przez krótki czas, ulica była także określana jako ulica Seminaryjna.

W 1934 roku, ulica została uhonorowana imieniem pułkownika Bronisława Pierackiego, który był ofiarą zamachu dokonanego przez ukraińskiego nacjonalistę, będącego niegdyś legionistą i politykiem sanacyjnym. Należy zauważyć, że podczas hitlerowskiej okupacji Polski, jej nazwa zmieniła się na Adolf-Hitler-Straße. Od 1945 roku nosi ona obecną nazwę.

Budynki

Ulica Wyspiańskiego znana jest z różnorodnej zabudowy, charakteryzującej się stylem modernistycznym, powstałym w okresie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. W tym czasie tereny na północ od parku oraz znajdującej się w pobliżu szosy starotarnowickiej zostały rozparcelowane przez władze Tarnowskich Gór, a dawniej użytkowane jako miejsca wydobycia rud żelaza, przekształcone w nowe tereny mieszkalne.

Na ulicy Wyspiańskiego można dostrzec kilka istotnych budynków, w tym:

  • dominujący gmach tzw. szkoły parkowej, która początkowo nosiła nazwę Żeńskiej Szkoły Powszechnej im. Królowej Jadwigi. Budynek ten został zbudowany w latach 1929-1932 i aktualnie służy jako Szkoła Podstawowa nr 3 im. ks. Franciszka Blachnickiego. Wpisano go do rejestru zabytków (nr rej. A/389/12 z 19 listopada 2012) – ul. Wyspiańskiego 1-3,
  • willa adwokata Edwarda Schmidta, zaprojektowana przez Kaspara Jastrzembskiego w 1934 roku – ul. Wyspiańskiego 2,
  • willa rodziny Stefanickich, która została wybudowana w 1937 roku – ul. Wyspiańskiego 5,
  • willa „Maria” zaprojektowana przez Józefa Jasiulka, uznawana za pierwszą willę powstałą przy ul. Wyspiańskiego (wówczas Parkowej) z roku 1925 – ul. Wyspiańskiego 6,
  • willa z 1931 roku, w czasach II wojny światowej siedziba Gestapo, a po wojnie Urzędu Bezpieczeństwa – ul. Wyspiańskiego 12,
  • modernistyczna willa z 1931 roku, mieszcząca warsztat elektryczno-instalacyjny Piotra Wypiora, znacjonalizowana w 1947 roku – ul. Wyspiańskiego 14,
  • willa z 1935 roku – ul. Wyspiańskiego 15,
  • willa przy ul. Wyspiańskiego 16, będąca dziełem miejskiego budowniczego Wiktora Warzechy z 1931 roku, zaprojektowana przez niego samego,
  • willa z 1931 roku, zbudowana przez rodzinę Piernikarczyk w miejscu zasklepionego szybu „Bergdrost” – ul. Wyspiańskiego 18,
  • willa z 1931 roku – ul. Wyspiańskiego 20.

Na ulicy Wyspiańskiego znajdują się również zasklepione szyby, które były częścią północnego systemu odwadniania Podziemi Tarnogórsko-Bytomskich, takie jak szyb „Bergdrost” oraz „Fortuna”. Szyby te stanowiły element tzw. Przekopu Redena, który łączył się z Sztolnią „Boże Wspomóż” na terenie Wzgórza Redena przy ul. Opolskiej. Na szybie „Bergdrost” umiejscowiona była 40-calowa maszyna parowa, natomiast woda z szybu „Fortuna” była wydobywana na powierzchnię za pomocą ręcznego kołowrotu.

Komunikacja

Zgodnie z danymi z grudnia 2022 roku, ulica Wyspiańskiego w Tarnowskich Górach jest obsługiwana przez autobusy, które są organizowane przez Zarząd Transportu Metropolitalnego. Wśród nich znajdują się następujące linie:

  • 64 (Tarnowskie Góry Dworzec – Stare Tarnowice Pętla),
  • 112 (Tarnowskie Góry Dworzec – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
  • 614 i 615 (Miasteczko Śląskie Osiedle – Rybna Lotników),
  • 671 (Pniowiec Pętla – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 744 (Tarnowskie Góry Dworzec – Tarnowskie Góry Torowa – Tarnowskie Góry Dworzec).

Warto jednak zaznaczyć, że autobusy nie zatrzymują się bezpośrednio przy tej ulicy. Najbliższe przystanki obsługiwane znajdują się przy:

Mieszkalnictwo

Na podstawie informacji uzyskanych z Urzędu Stanu Cywilnego, na dzień 31 grudnia 2022 roku, liczba osób zameldowanych na stałe przy ulicy Stanisława Wyspiańskiego wynosiła 141 mieszkańców, co wskazuje na niewielką społeczność w tym rejonie.

Oceń: Ulica Stanisława Wyspiańskiego w Tarnowskich Górach

★★★★★
Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:9