Paulsborn

---

Położenie

Ogród Paulsborn, razem z niepowtarzalnym źródłem i stawem, ulokowany jest w malowniczej okolicy południowej części ROD „Wyzwolenie”. Znajduje się przy ulicy Cegielnianej, w Tarnowskich Górach, co czyni to miejsce idealnym do wypoczynku oraz kontaktu z naturą.

Historia

Historia ogrodu sięga roku 1895, kiedy to dr Paul Wossidlo, znany botanik oraz pedagog, który od 1870 roku piastował funkcję pierwszego dyrektora tarnogórskiej szkoły realnej (dzisiejsze II Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica), nabył majątek w sąsiedniej Kolonii Lasowice (znane jako Kol. Lassowitz). W jego skład wchodziły trzy stawy, z których do czasów współczesnych przetrwał jedynie jeden, a ich zasilanie pochodziło z lokalnego źródła krasowego o nazwie Paulsborn. To właśnie ta nazwa inspirowała do nazwania całego przedsięwzięcia.

Po przejściu na emeryturę w 1900 roku, Wossidlo rozpoczął proces rozbudowy posiadłości, w której zgromadził imponujące kolekcje roślin, zwierząt oraz minerałów. Ogród stał się także miejscem spotkań tarnogórskiej masonerii, której członkiem był Wossidlo.

Wokół źródła oraz stawów przyrodnik zasadził liczne drzewa i krzewy rodzimych gatunków. Swoje działania oparł na inspiracjach płynących z flory lasów w okolicy Tarnowskich Gór. Zgodnie z relacjami Tadeusza B. Hadasia, jeszcze pod koniec XX wieku, w okolicach sędziwych drzew, można było odnaleźć rzadką ciemiężycę zieloną (Veratrum lobelianum Bernh.).

W maju 1921 roku Paulsborn stał się celem ataku powstańców śląskich, co doprowadziło do poważnych zniszczeń ogrodu, kradzieży cennych zbiorów przyrodniczych oraz bibliotek i dzieł sztuki. W wyniku tych wydarzeń, 85-letni Wossidlo wraz ze swoją rodziną zmuszony był opuścić Tarnowskie Góry. Osiedlili się we Wrocławiu, gdzie dr Wossidlo zmarł 27 lipca 1921 roku.

Po jego śmierci Paulsborn trafił w ręce rodziny Giołdów, która przystąpiła do odbudowy wnętrz ogrodu. Aż do wybuchu II wojny światowej, źródło Paulsborn oraz okoliczne studnie były regularnie wykorzystywane przez właścicieli ogrodu i mieszkańców, którzy cenili mineralne walory smakowe i krystaliczną czystość wody.

Dziś Paulsborn stanowi jedno z zaledwie dwóch aktywnych źródeł w południowej części miasta, obok Źródła Młodości w Reptach. Niestety, w wyniku obniżenia poziomu wód gruntowych na skutek działalności Głębokiej Sztolni „Fryderyk”, wiele z tych źródeł przestało istnieć. Paulsborn również zmaga się z niską wydajnością i jest na skraju zaniku.

---

Oceń: Paulsborn

---