Park Hutnika w Tarnowskich Górach-Strzybnicy

---

Położenie

Park jest usytuowany w północno-zachodniej części Tarnowskich Gór, w obrębie dzielnicy Strzybnica. Zajmuje centralną część tego obszaru, a jego zarys przypomina prostokąt. Granice parku wytyczają różne kluczowe punkty: od południowego zachodu jest to ul. Zagórska, z kolei od północnego zachodu znajduje się ul. Ks. prałata Edwarda Płonki. Wzdłuż północno-wschodniej krawędzi parku przebiega stacja elektroenergetyczna „Strzybnica” oraz malownicze łąki, które graniczą z rzeką Stołą. Od południowego wschodu obszar ten ogranicza osiedle kilku bloków mieszkalnych przy ul. Zagórskiej, co nadaje miejsce unikalnego charakteru.

Historia

Na terenie Strzybnicy, jednym z pierwszych miejsc stworzonych do rekreacji, był Park Hutniczy, którego historia sięga I połowy XIX wieku. Powstał najprawdopodobniej w latach 20. lub 30. tego stulecia. Plany na jego utworzenie zrealizowano pomiędzy huty Fryderyk, działającą od 1786 roku, a Stawem Hutniczym (Hüttenteich), w pobliżu starej drogi prowadzącej z Rybnej do nowopowstałej kolonii przemysłowej komfortowo nazwaną Kolonią Fryderyk. Było to szczególne miejsce wypoczynku, w którym pracownicy i ich rodziny mogły cieszyć się czasem wolnym, a co więcej organizowano tam różnorodne festyny czy też obchody związane z uświetnieniem uruchomienia zakładu.

W miarę jak huta się rozwijała, tak i obszar parku wielokrotnie ulegał zmianom, ostatecznie przesuwając się nieco na wschód. W latach 20. XX wieku, na terenie parku umieszczono tablicę upamiętniającą powstania śląskie, w sposób symboliczny nawiązując do historii regionu. Pomimo zamknięcia huty Fryderyk w 1933 roku, Park Hutniczy przetrwał do połowy XX wieku z prawdziwym rozmachem, zachowując swoje pierwotne cechy.

Początek lat 50. XX wieku przyniósł wiele zmian za sprawą rozbudowy Zakładów Przetwórczych „Strzybnica”, które powstały na fundamentach dawnej huty. Niezwykle dotkliwym skutkiem tej rozbudowy stało się zasypanie istniejącego Stawu Hutniczego oraz likwidacja starego Parku Hutniczego. Zamiast tego, po wschodniej stronie drogi prowadzącej z Rybnej do Strzybnicy, utworzono nową przestrzeń rekreacyjną, nowo mianowaną Parkiem Hutnika, usytuowaną w malowniczym krajobrazie nad rzeką Stołą. W połowie lat 60. XX wieku, wspomniana droga została zamieniona na nowo wytyczoną ul. Metalowców (obecnie Ks. prałata Edwarda Płonki), co jedynie zwiększyło przemysłowy charakter tego miejsca.

W następnych latach park był intensywnie zagospodarowywany, głównie przy wykorzystaniu lokalnych zasobów i z pomocą społeczną. W 1970 roku powstał nowy Zakładowy Dom Kultury, ulokowany w południowej części parku, który zastąpił dawny Dom Hutnika. Pięć lat później, w 1975 roku, park wzbogacił się o mały amfiteatr z muszlą koncertową, zapraszający mieszkańców na imprezy plenerowe, jak festyny z okazji Dnia Hutnika.

Odbywająca się nieprzerwanie w tym czasie obudowa rzeki Stoły przyniosła też pożądane efekty, gdyż pozwoliła na obsadzenie osuszonych trzcinowisk nowymi drzewami oraz krzewami. Park nieznacznie poszerzył się w kierunku wschodnim, osiągając ostateczną powierzchnię wynoszącą 2,57 ha. Zakładowy Dom Kultury, który przeszedł poważną modernizację, nieprzerwanie funkcjonuje do dzisiaj.

Warto również zaznaczyć, że w latach 2006–2019, w drugi dzień świąt wielkanocnych, w amfiteatrze parku Hutnika odbywała się tradycja organizowania wspólnego zdjęcia mieszkańców Strzybnicy, zainicjowana przez fotografa Bartłomieja Zyllę. Celem tego wydarzenia było ożywienie kulturalne parku. W 2013 roku uczestniczyło w nim blisko 130 osób. Przerwa w organizacji miała miejsce w wyniku pandemii COVID-19, kiedy to XV edycja w 2020 roku miała miejsce jedynie w sieci, a rok później w ogóle zaniechano wydarzenia. Tradycja powróciła dopiero w 2022 roku.

Na uwagę zasługuje również link do przystanku autobusowego Strzybnica Park Hutnika, przy którym zatrzymują się autobusy Zarządu Transportu Metropolitalnego. Umożliwiają one łatwy dojazd m.in. do tarnogórskiego centrum, Pniowca, Tworoga czy Krupskiego Młyna, co znacząco wpływa na dostępność tego miejsca.

Flora

Drzewostan w parku charakteryzuje się bogatą bioróżnorodnością, mimo że jest stosunkowo młody. W jego skład wchodzą różnorodne gatunki drzew liściastych, które systematycznie kształtują krajobraz tego miejsca.

Wśród drzew liściastych można zauważyć całkiem sporo lip drobnolistnych (Tilia cordata Mill.), buki zwyczajne (Fagus sylvatica L.), jawory (Acer pseudoplatanus L.) oraz graby pospolite (Carpinus betulus L.). Można również dostrzec inne gatunki, takie jak wiąz szypułkowy (Ulmus laevis Pall.), wierzby białe (Salix alba L.) i wierzby kruche (S. fragilis L.).

Dodatkowo, występują tu dęby szypułkowe (Quercus robur L.) oraz dęby czerwone (Q. rubra L.), kasztanowce pospolite (Aesculus hippocastanum L.), klony zwyczajne (Acer platanoides L.), srebrzyste (A. saccharinum L.) oraz jesionolistne (A. negundo L.), brzozy brodawkowate (Betula pendula Roth), jarzęby pospolite (Sorbus aucuparia L.) oraz robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia L.).

Krzewy, które są licznie reprezentowane w obrębie parku, to przede wszystkim głogi (Crataegus sp.) oraz karagany syberyjskie (Caragana arborescens Lam.). W obszarze tym porastają także drzew iglastych, takich jak sosny czarne (Pinus nigra Arn.), sosny wejmutki (P. strobus L.), świerki kłujące (Picea pungens Engelm.) oraz żywotniki zachodnie (Thuja occidentalis L.).

---

Oceń: Park Hutnika w Tarnowskich Górach-Strzybnicy

---