Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach


Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach to niezwykła atrakcja turystyczna, znajdująca się w interesującej lokalizacji. Obejmuje on część Zabytkowej Kopalni Srebra, usytuowanej przy ulicy Szczęść Boże 81, tuż za budynkiem nadszybia szybu „Anioł”. W jego skład wchodzi aż 25 unikalnych eksponatów, które stanowią hołd dla bogatej historii tarnogórskiego górnictwa. Tradycja ta, z jej intensywnym rozwojem od końca XVIII wieku, była niezaprzeczalnie związana z wprowadzeniem nowoczesnej, jak na tamte czasy, techniki parowej.

Skansen swoją działalność rozpoczął w 1976 roku, w czasie kiedy do użytku została oddana również Zabytkowa Kopalnia Srebra. Wówczas obiekt ten nosił nazwę Zabytkowej Kopalni Rud Srebronośnych. Warto zaznaczyć, że stanowi on jeden z kilku odcinków wyrobisk podziemnych Królewskiej Kopalni Fryderyk (niem. Königliche Friedrichsgrube), która charakteryzuje się złożonym systemem korytarzy, chodników i sztolni podziemnych, o łącznej długości przekraczającej 150 km.

W 2014 roku eksponaty skansenu przeszły gruntowną restaurację, co znacznie podniosło ich atrakcyjność wizualną oraz edukacyjną. Z kolei w 2015 roku, z okazji Industriady, turyści mogli po raz pierwszy skorzystać z małej kolejki skansenowej o rozstawie szyn wynoszącym 184 mm, nazywanej tzw. kolejką lilipucią. Jej trasa liczy około 500 metrów, co stanowi dodatkową atrakcję dla wszystkich zwiedzających to miejsce.

Eksponaty

W Tarnowskich Górach znajduje się zróżnicowana kolekcja eksponatów, które przyciągają zainteresowanie zarówno miłośników historii jak i technologii. Do najciekawszych obiektów dostępnych w skansenie możemy zaliczyć:

Lp.ZdjęcieObiektProducentUżytkownikRok budowyUwagi
1._Zespół prądotwórczy parowySiemens- Schuckert, Främbs & Freudenberg, Maschinen – Anstalt, Eisengiesserei & Kesselschmiede, Schweidnitz I/SchlWytwórnia Chemiczna w Krupskim Młynie k/ Tarnowskich Gór1934_
2._Maszyna parowa napędzająca ekshaustor (wentylator ssący) w koksowniDonnersmarck Hütte – ZabrzeKoksownia “Concordia” w Zabrzu1900_
3._Maszyna parowa tłokowa próżniowa z kołem zamachowymMaschinen – U. Armatur Fabrik Vorm. Klein, Schauzlin & Becker Frankenthal, Pfalz.Zakłady wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich1903_
4._Maszyna wyciągowa parowa typ – bębnowyL. FischbachKWK “Śląsk” – Rejon II “Matylda”, Szyb “Maria”1887_
5._Maszyna wyciągowa parowa typ – KöppeMaschinengeselschaft, Bayenthot – KölnKWK “Śląsk” – Rejon II “Matylda”, Szyb “Józef”1883_
6._Maszyna parowa wyciągowa typ – Köppe K-7000Gutehoffnungshütte SterkradeKopalnia „Zabrze – Bielszowice” – Ruch Pole Poręba1907Zmodernizowana w zakładzie Donnesmarckhütte Hindenburg w roku 1925
7._Silnik parowy tłokowyPolskie Fabryki Maszyn i Wagonów, L. Zieleniewski S.A., Kraków – Lwów – SanokZakłady Wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich1926_
8._Pompa odwadniająca wirnikowa pionowaC.H. Jaeger & Co. Leipzig – PlagwitzZGH “Orzeł Biały” w Piekarach Śląskich1926_
9._Pompa tłokowa typ – LK 5, 3/4″ x 10/40 SCZUMaschinen U. Bohrgerätefabrik, A. Wirth & Co. ErkelenzPKGZ “Sanok” – Kopalnia Strachocina1951_
10._Pompa parowa przyściennaSchwade & Co. Erfurt, Dendsche “Automat”, DampfpumpenfabrikZakłady wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich1903_
11._Pompa parowa tłokowa typ Worthington_P.K.G.Z. Sanok1952_
12._Dłutownica typ – PMZ 92Maschinen Fabrik F. Reitbauer, KUK Hoflieferant, Wien II. Am Tabor 11PKGZ “Sanok” – Warsztat Grabownica1914_
13._Kocioł parowy lokomobilny typ Ln-2Akcyjna Fabryka Wagonów w SanokuPKGZ “Sanok” – Warsztat Główny1910_
14._Kocioł parowy stojący systemu LachapellaFabryka Kotłów Makarewicz w WarszawieStacja Wodna Herby Nowe1926_
15._Kocioł parowy (walczak) jednopłomieniowy_PKGZ “Sanok”1910_
16._Parowóz normalnotorowy typ – TKh 12Lokomotiv Fabrik Krauss Comp. LinzHuta “Świerczewskiego” – Zawadzkie1910_
17._Parowóz wąskotorowy typ – Tyb 4Henschel & Sohn, KasselLokomotywownia Wąskotorowa Mława1906_
18._Parowóz normalnotorowy bezpaleniskowy typ – TKBBBorsig Lokomotiv-Werke GmbH, Berlin – TegelElektrociepłownia Wrocław1917_
19._Parowóz wąskotorowy typ – T49 RyśPierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce „Fablok” S. A. w ChrzanowieHuta “Zygmunt” w Bytomiu – Łagiewnikach1947_
20._Parowóz wąskotorowy z tendrem typ – Px4Podolska Wytwórnia Parowozów im. OrdżonikidzePKP Lublin, Parowozownia Karczmiska1936_
21._Parowóz wąskotorowy typ – LAS 49Fabryka Lokomotyw im. Feliksa Dzierżyńskiego w ChrzanowieKoleje Dojazdowe Bytom1953_
22._Parowóz wąskotorowy typ – T49 RyśPierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce „Fablok” S. A. w ChrzanowieDyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Poznań1950_
23._Wagon-cysterna_Koleje Dojazdowe Bytom1884_
24._Kolejowy samobieżny żuraw parowyUsines Emile Duray, BelgiaHuta „Baildon” w Katowicach1940_
25._Walec drogowy parowyTowarzystwo Akcyjne H. CegielskiegoPowiatowy Zarząd Dróg Lokalnych w Oświęcimiu1928_

W zestawieniu tym odnajdziemy wiele unikalnych maszyn, które miały istotny wpływ na rozwój przemysłu w regionie. Oprócz tego w skansenie możemy zobaczyć sprężarkę pozyskaną z obszaru KWK Michał w Siemianowicach Śląskich, a także klatkę szybową (szola) z 1976 roku.

Dodatkowo, teraźniejsi goście mają okazję podziwiać kamienie graniczne pól sąsiednich kopalni rud srebronośnych, które odzwierciedlają bogatą historię górnictwa tego rejonu. Jednym z bardziej interesujących eksponatów jest również koło wodne z XVII wieku, które napędza młot w kuźnicy, znajdujące się nad rzeką Stola, pozyskiem ze Strzybnicy.


Oceń: Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:10