Muzeum Instytutu Tarnogórskiego, znane również w skrócie jako MIT, to istotna instytucja kulturalna, która została założona w 1997 roku w Tarnowskich Górach. Jest to drugie muzeum w tym mieście i od momentu rozpoczęcia swojej działalności w 1999 roku, pełni funkcję jednostki organizacyjnej przy towarzystwie naukowym Instytut Tarnogórski i Muzeum.
W 2014 roku muzeum przyjęło regulamin, który został uzgodniony z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki temu, jego działalność została usystematyzowana i zyskała solidna podstawę prawną. Co więcej, zwiedzanie wystaw w MIT jest całkowicie bezpłatne, co czyni je dostępnym dla szerokiego kręgu odwiedzających.
Historia
„Instytut Tarnogórski to miejsce, które zyskało miano muzeum na podstawie zbiorów zbieranych przez wiele lat. Jego działalność rozpoczęła się w 1993 roku jako placówka naukowo-badawcza. Otwarcie pierwszej części ekspozycji miało miejsca 31 sierpnia 1997 roku, a tego dnia zaszczytną rolę otwierającego pełnił ppłk Przemysław A. Szudek z Komisji Historycznej w Londynie. W ramach wówczas dostępnych wystaw stałych prezentowano:
- historie regionu tarnogórskiego na przestrzeni wieków,
- historię Muzeum Pułku 3 Ułanów Śląskich,
- wystawę Muzeum Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Warto dodać, że w ciągu pierwszych sześciu miesięcy funkcjonowania muzeum, obiekt ten odwiedziło 472 osoby.
Budynek
Muzeum Instytutu Tarnogórskiego zajmuje miejsce w dwupiętrowej, XIX-wiecznej kamienicy usytuowanej na ul. Juliusza Ligonia 7, która znajduje się w Śródmieściu Tarnowskich Gór. Budynek ten jest siedzibą Instytutu Tarnogórskiego i Muzeum. Na parterze kamienicy znajdują się sale poświęcone wystawom stałym.
Zbiory
Muzeum Instytutu Tarnogórskiego posiada bogate zbiory, które prezentują różnorodne aspekty historii i kultury.
- wojskowość polska z XIX i XX wieku, w tym unikatowy zbiór umundurowania oraz pamiątki dotyczące Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, specjalnie te związane z dowódcami oraz pułkami stacjonującymi w Tarnowskich Górach w latach 1922–1939, takimi jak Pułk 3. Ułanów Śląskich i 11 Pułk Piechoty,
- niepowtarzalne umundurowanie żołnierza Legii Cudzoziemskiej z XX wieku,
- pamiątkowe fajki wojskowe,
- figurki postaci z popularnego cyklu filmowego „Gwiezdne Wojny” („Star Wars”),
- etnografię dotyczącą głównie Śląska oraz regionu tarnogórskiego,
- sztukę i rzemiosło,
- sztukę religijną oraz sakralną,
- archeologię,
- nauki pomocnicze historii,
- historię i kulturę Tarnowskich Gór oraz regionu tarnogórskiego, znane jako Tarnoviciana.
Mała Akademia Artystyczna i Galeria „Nos”
W 1996 roku z inicjatywy Instytutu Tarnogórskiego utworzono Małą Akademię Artystyczną, która w późniejszych latach została włączona do struktury muzeum. Działa ona jako przestrzeń kreatywna, promująca młode talenty oraz różnorodne formy wyrazu artystycznego.
Od 2006 roku muzeum w Tarnowskich Górach prowadzi także Galerię „Nos”, gdzie odbywają się liczne wystawy czasowe. Te wydarzenia realizowane są w bliskiej współpracy ze śląskimi artystami-fotografikami i plastykami, co przyczynia się do wzbogacenia lokalnej kultury i prezentacji współczesnej sztuki.
Działalność kulturalna i popularyzatorska
Muzeum Instytutu Tarnogórskiego angażuje się w różnorodne działania kulturalne i edukacyjne, mające na celu popularyzację sztuki oraz lokalnej historii. W ramach szerokiej oferty, instytucja proponuje:
- otwarte lekcje muzealne, które odbywają się w salach wystawowych muzeum,
- warsztaty twórcze realizowane w Galerii „Nos”,
- wykłady na temat sztuki oraz lekcje rysunku, malarstwa i technik graficznych, jakie są prowadzone w Małej Akademii Artystycznej,
- Turniej Wiedzy o Regionie Tarnogórskim, który jest organizowany od 1995 roku przez Instytut Tarnogórski i skierowany do dzieci oraz młodzieży szkolnej.
Wydawnictwa
Od 2003 ro gad nieprzerwanie ukazuje się „Tarnogórski Rocznik Muzealny” (ISSN 2544-543X), który stanowi ważną pozycję w bogatej ofercie publikacji Muzeum Instytutu Tarnogórskiego. Pracami nad tym rocznikiem kieruje redaktor naczelny, Marek Wroński.
Dyrekcja
Na czołowej pozycji w Muzeum Instytutu Tarnogórskiego znajduje się dyrektor placówki, który pełni tę funkcję od 1997 roku. Jest nim dr hab. inż. arch. Marek Wroński. W zespole zarządzającym muzeum istotną rolę odgrywa także zastępca dyrektora, Tadeusz B. Hadaś, który również objął swoje stanowisko w tym samym roku.
Rada Naukowa
W skład Rady Naukowej Muzeum Instytutu Tarnogórskiego wchodzą fachowcy z różnych dziedzin, których doświadczenie przyczynia się do rozwoju instytucji.
Na czele Rady stoi Przewodniczący:
- płk Przemysław A. Szudek (pełnił tę funkcję jako pierwszy, od 1997 roku),
- prof. dr hab. Tadeusz Dubicki (aktualny przewodniczący).
Źródła
W poniższym zestawieniu prezentowane są kluczowe źródła dotyczące Instytutu Tarnogórskiego oraz Muzeum, które zachowują zasoby kulturowe i historyczne regionu. Każde z wymienionych odniesień wnosi istotne informacje i kontekst o działalności instytucji oraz ich wkładzie w dokumentację dziejów Tarnowskich Gór.
- Instytut Tarnogórski – Placówka Naukowo-Badawcza. Działalność – rok 1997. Spotkanie w Świerklańcu 4 kwietnia 1998 r., „Zeszyty Tarnogórskie”, nr 31, 1998, s. 1–16, ISSN 0860-3693.
- Instytut Tarnogórski i Muzeum. ngo.pl – Portal organizacji pozarządowych, 2021. [dostęp 2021-10-22]. (pol.).
- Tadeusz B. Hadaś: Przyroda i jej przemiany w dziejach Tarnowskich Gór. W: Historia Tarnowskich Gór. red. Jan Drabina. Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000. ISBN 83-911508-3-6.
- p- d- e.
- Tarnowskie Góry.
|
Przypisy
- a b c d e f g Instytut Tarnogórski i Muzeum 2021 r.
- a b c d e f g h i Instytut Tarnogórski – Placówka Naukowo-Badawcza 1998 r.
- Hadaś 2000 r., s. 774.
Pozostałe obiekty w kategorii "Muzea":
Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach | Muzeum w Tarnowskich Górach | Zabytkowa Kopalnia Srebra | Inny ŚląskOceń: Muzeum Instytutu Tarnogórskiego